بازدید از مجوعه فرهنگی حیدر علی اف
مجوعه فرهنگی حیدر علی اف
همه ما با موضوع انشا تعطیلات خودرا چگونه گذرانده اید ،آشنا هستیم .برای ما معماران در هر سفر ی به شهر و کشوری این موضع انشا تازگی دارد .در سفر خود به جمهوری آذربایجان بازدید بنای حیدر علی اف بخصوص اثر معمار بزرگ زاها حدید ،جزیی از جذابیت های سفر به یاد ماندنی بود .مرکز فرهنگی حیدر علی اف یک مجموعه فرهنگی در باکو، آذربایجان است. این مجموعه توسط زها حدید معمار بریتانیایی-عراقی طراحی شده‌است. زها حدید جایزه بهترین طرح معماری سال ۲۰۱۴ را از سوی موزه طراحی برای طراحی مرکز فرهنگی حیدر علیف در باکو دریافت کرد.این مرکز در ۱۲ مه ۲۰۱۲ افتتاح شد.
این مجموعه یک ساختمان به زیر بنای ۵۷،۵۰۰
متر مربع است که دارای فرمی چشم‌نواز و به یاد ماندنی است ، سیالیّت و عدم استفاده
از گوشه‌های تند سبب شده‌است که این بنا مورد توجه بسیاری قرار گیرد.این مجموعه اسم خود را وامدار اولین
منشی جامعه سوسیالیستی آذربایجان و همچنین رئیس‌جمهور آذربایجان از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳ یعنی حیدر علیف است.
چرا دولت جمهوری آذربایجان خواستار چنین بنایی بود ؟
به دلیل خواست جمهوری آذربایجان مبنی بر خارج شدن معماری و شهرسازی باکو از تاثیر برنامه ریزان دوران جماهیر شوروی، از زمان استقلال این کشور در سال 1991 به شدت در نوسازی و گشترش زیر ساخت های باکو و خروج از میراث هنجار های مدرنیسم شوروی کوشیده و سرمایه گذاری کرده است. در رقابتی در سال 2007 زاها حدید به عنوان طراح و معمار مرکز حیدر علی اف انتخاب شد. به خاطر شکل گیری برنامه های فرهنگی کشور آذربایجان
در این مرکز، حجم بنا به گونه ایی طراحی شده که ترکیبی از فرهنگ ملت آذربایجان و
معماری یادمانی شوروی باشد. پلازای اطراف ساختمان که بخشی از بافت شهری باکو است
محل برگزاری مناسبت ها و جشن های مردم می باشد.
معماری و ایده های طرح مجموعه حیدر علی اف
عاملی که باعث شده این بنا دارای معماری غیر متعارف چه در داخل و چه خارج ساختمان باشد، حجم لایه لایه ایی بنا است که سبب به وجود آمدن دید های مختلفی از درون به بیرون و بالعکس شده است.به دلیل جای گرفتن این منطقه در معماری تاریخی اسلامی و استفاده شدن از ستون ها و یا سقف های گنبدی می توان نتیجه گرفت که سیالیت در معماری در این منطقه چیز جدیدی نیست. از مهم ترین و سخت ترین عناصر در توسعه معماری پوسته ها هستند. برای مثال در این بنا پوسته ها حاصل توابع مختلف و محاسبات پیچیده ریاضی می باشد. از نظر سازه در این بنا از ترکیب دو سیستم قاب ف برای رسیدن به این هدف که این بنا فضا های یک دست و بدون ستون داشته باشد از پوسته های بتنی استفاده شده است. درز هایی نیز که در پوسته ها وجود دارند، خارج از جنبه زیبایی آن برای تغییرات دمایی و لرزه ایی نیز پیش بینی شده اند. ارتباط درون و بیرون و شفافیت به خوبی در این طرح مشاهده می شود.ضایی و پوسته های بتنی بهره گیری شده است.
زاها حدید (زها حدید )
با زاها حدید (زها)بیشتر آشنا شویم :
زها محمد حدید در بغداد به دنیا آمد. پدرش محمد حدید از بنیانگذاران حزب دمکراتیک ترقی‌خواه عراق[و در سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ وزیر دارایی عراق بود و مادرش وجیهه الصابونجی متعلق به خانواده‌ای متمول از شهر موصل بود. زها دوران دبیرستان را در مدرسه‌ای که راهبه‌های کاتولیک فرانسوی در بغداد اداره می‌کردند، تحصیل کرد و پس از آن که مدت کوتاهی در سوئیس و انگلستان بود به خاورمیانه بازگشت و تحصیلات دانشگاهی خود را در بیروت پی گرفت.زها مدرک ریاضیات خود را از دانشگاه آمریکایی بیروت اخذ کرد و سپس برای تحصیل در مدرسه معماری لندن (AA) راهی لندن شد. او بعد از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه با استاد اسبق خویش رم کولهاس در دفتر معماری او. ام. ای به کار مشغول شد و در سال ۱۹۷۷ عضوی از آن شد. در سالهای نخست فعالیت حرفه‌ای طرح‌های حدید اگرچه جلب توجه می‌کردند، اما به دلیل این که غیرقابل ساخت تشخیص داده می‌شدند، به مرحله اجرا نمی‌رسید. در سال ۱۹۷۹ دفتر مستقل خود را در لندن ایجاد کرد و در همان سال‌ها در مدرسه معماری لندن (AA) به تدریس مشغول بود. زها حدید برنده مدال‌ها و جوایز متعددی شده بود، از جمله «مدال سلطنتی معماری» در بریتانیا. زها حدید نخستین زنی بود که مدال سلطنتی بریتانیا را دریافت کرد.
